افزایش ۳۰ درصدی سهم مرسولات غیرنامه ای 

در حال حاضر اقتصاد دیجیتال سهم قابل توجهی از اقتصاد جهانی دارند و روند رو به رشد ان ادامه دارد، زیرا در نتیجه شیوع ویروس کرونا در یک سال و نیم اخیر تقاضا برای خدمات پستی افزایش یافته و پاکت نامه ها به بسته های بستی تبدیل شده اند به همین دلیل امروز بسیاری از افراد به جای خریدهای حضوری به صورت آنلاین خرید می کنند و توسعه تجارت الکترونیک هم بستری برای رشد بیشتر این خرید های آنلاین شد.افزایش سفارشات اینترنتی در یکسال گذشته ترافیک حجمی پست را به دو برابر رساند و به گفته معاون وزیر ارتباطات سهم مرسولات غیرنامه ای پست را ۳۰ درصد افزایش داد .افزایشی که ضعف زیرساخت های پستی کشور را نمایان و از این رو مکانیزاسیون و هوشمندسازی شبکه پستی در دستور کار مسئولین شبکه پستی کشور قرار گرفت.

بر همین اساس پایگاه خبری بازار گفتگویی را با رمضانعلی سبحانی فر ، مدیرعامل شرکت ملی پست انجام داده است که متن این گفتگو در ادامه آمده است.

• در یک سال و نیم گذشته با شیوع ویروس کرونا تقاضا برای خدمات پستی کشور چقدر افزایش داشت و آیا زیرساخت های پستی توان پاسخگویی به تمام نیازهای مردم یعنی خریدهای آنلاین را داشت؟ 

افزایش سفارشات اینترنتی در یکسال گذشته ترافیک حجمی پست را به دو برابر رساند و سهم مرسولات غیرنامه ای پست را هم ۳۰ درصد افزایش داد. به همین دلیل در یک مقطع زمانی شرکت ملی پست با کمبود زیرساخت ها مواجه بود زیرا شبکه حمل و نقلی کشور و بخش توزیع و مبادلات پاسخگوی این میزان ترافیک پستی نبود، سیاست هایی در زمینه افزایش خودرو به ناوگان حمل و نقلی بین شهری و شهری مورد توجه قرار گرفت تا بتواند پاسخگوی رشد ۸۰ درصدی مرسولات پستی باشد. از این رو ناوگان حمل و نقل برون شهری شبکه پستی کشور افزایشی ۳۰ درصدی داشت و مکانیزاسیون مرکز مبادلات پستی در سطح کشور راه اندازی و تجهیزاتی چون ترولی و باکس های امانات به منظور صیانت از بسته های پستی خریداری شد.

• در حال حاضر از نظر قانونی شرکت ملی پست وظیفه ورود به چه نوع خدمات مبادله ای دارد و آیا تاکنون اقدامی برای تسهیل در ارائه خدمات پستی از طریق شرکت های بخش خصوصی انجام شده است؟ 

یکی دیگر از اتفاقاتی که پس از افزایش اقبال عمومی به خدمات پستی مورد توجه قرار گرفته ، افزایش خدمات پستی است، به عبارت دیگر در اساسنامه شرکت ملی پست آمده که باید زیرساخت های لازم برای ایجاد اپلیکیشن ها و پست الکترونیک را فراهم و شرکت ملی پست در شرایط کنونی تمایل دارد به عنوان سیاست گذار در این بخش عمل کند و با در اختیار داشتن بیش از ۴۰ میلیون مشترک زمینه همکاری با شرکت های استارتاپی در بخش خدمات نوآورانه را داشته باشد. از این رو شرکت ملی پست براساس نیازهای مختلف بخش های پلتفرم ستاپ تاکنون بیش از ۶۰ تفاهمنامه با پارک های علم و فناوری، مراکز رشد و دانشگاه ها داشته است.

• نوآوری مهمترین رکن همکاری با شرکت های استارتاپی است از این رو شرکت ملی پست برای توسعه همکاری خود با شرکت های استارتاپی در چه زمینه ای آماده همکاری است؟ 

پست به عنوان محور خدمات تجارت الکترونیک و توزیع خریدهای آنلاین قرار گرفته است، از این رو توسعه خدمات پستی نیازمند نوآوری و همکاری با شرکت های استارتاپی است، به همین دلیل شرکت ملی پست مرکز نوآوری پست را با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و معاونت فناوری ریاست جمهوری راه اندازی کرده است و از آنجایی که در شرایط کنونی اقتصاد کشور باید در مسیر بومی سازی و تقویت تولید داخلی گام بردارد، شرکت ملی پست از اقدام جسورانه شرکت ها در زمینه تولید تجهیزات و ارائه خدمات حمایت خواهد کرد. از این رو پس از تایید درخواست شرکت های دانش بنیان توسط شرکت ملی پست، همکاری با آنها در مسیر تامین تجهیزات پستی آغاز و تجهیزات پستی با همکاری شرکت های ایرانی با آخرین فناوری های روز تولید شوند.

• در بخش توسعه زیرساخت های پستی چه اقداماتی در شرکت ملی پست انجام شده و آیا این اقدامات در دریافت خدمات از سوی مردم تاثیری دارد؟ 

با هدف تسریع در مبادله مرسولات پستی بین استان ها خط مبادله مستقیم پستی ایجاد شد که مبنای اصل مشتری مداری است و با افزایش ترافیک مرسولات موضوع هاب های پستی در کشور مورد توجه قرار گرفت تا رضایت مشتریان بیشتر شود. در واقع خطوط مستقیم پستی به منظور تحقق بیشتر مولفه های سرعت، دقت و امنیت به عنوان مهمترین ارکان شبکه پستی راه اندازی شده تا سیر مرسولات پستی و صیانت از امانات با جلوگیری از آسیب های احتمالی کاهش یابد.

• برنامه توسعه ای شرکت ملی پست برای مکانیزه کردن مراکز توزیع و مبادلات در استان های مختلف کشور چگونه است؟ 

اجرای طرح تحول زیرساخت های شبکه پستی و توسعه مکانیزاسیون هاب های پستی کشور در دستور کار شرکت ملی پست قرار دارد، به همین دلیل تعداد دو هاب پستی در کشور هوشمند سازی و چهار هاب هم به سورتینگ مکانیزه تجهیز شده است و طبق برنامه با افزایش ترافیک سایر استان ها در بخش پستی هوشمندسازی توزیع و مبادلات به سرعت اجرایی می شود.

• در حال حاضر ویروس کرونا در کشور گسترش یافته و شبکه پستی هم ارتباطات مستقیمی با مردم دارند آیا اقدامی در زمینه واکسیناسیون یا رعایت پروتکل های بهداشتی توسط کارکنان شرکت های پستی انجام می شود؟ 

یکی از دغدغه های ما جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در کشور است و از آنجایی که پرسنل پست ۱۴ هزار نفر و در تمام کشور پراکنده هستند اگر پستچی ها در تماس با مشتریان به ویروس کرونا مبتلا شوند یا ویروس از پستچی ها به مردم منتقل شود نگران کننده است، به همین دلیل با رایزنی هایی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با وزیر بهداشت داشتند ستاد کرونا واکسیناسیون پستچی ها را مورد تایید قرار داد تا با این واکسیناسیون سلامت کارمندان و مردمی که با خدمات آنها سروکار دارند تضمین شود درباره اینکه روند واکسیناسیون چگونه خواهد بود و جزئیات واکسیناسیون هنوز به ما چیزی ابلاغ نشده است.

• آیا در دنیا توزیع بسته های پستی با رعایت پروتکل های بهداشتی است؟ در ایران چه محدودیت ها و چه برنامه های برای توزیع بسته های پستی از نقاطی که شیوع ویروس کرونا در آنجا بالا بود وجود داشته و اجرایی شده است؟ 

پس از شیوع ویروس کرونا در کشور پروتکل های بهداشتی در شرکت ملی پست به سرعت اجرایی شد و بین کارکنان وسایل بهداشتی ماسک؛ الکل و … توزیع می شد، از طرف دیگر در اوج شیوع ویروس کرونا در تمام دنیا برای ورود بسته های پستی ممنوعیت هایی اجرا می شد و از آنجایی که در حال حاضر تا حدودی شیوع ویروس کرونا کاهش یافته ارسال مرسولات پستی بین کشورها ممنوع نیست و با رعایت پروتکل های بهداشتی، در ایران علاوه محدودیت های ناشی از کرونا تحریم ها علیه کشور روی مبادلات پستی تاثیر داشت و ممنوعیت پرواز از سوی برخی کشورها ارسال مرسولات پستی را با چالش هایی مواجه کرده بود با این حال  میزان مبادلات پستی بین ایران و حدود ۱۹۲ کشور خارجی که نمایندگی ایران در آنجا وجود دارد و اخیرا مبادلات رشد داشته و البته برای برخی کشورها همچون هند که شیوع ویروس کرونا بالاست، بسته های پستی که از مبدا این کشور دریافت می شد یک هفته نگهداری می شدند و بعد توزیع می شد. در واقع جزئیات پروتکل‌ های بهداشتی برای بسته های پستی که از خارج کشور وارد ایران می شود، به این شکل است که بسته ها گندزدایی شده و اگر از کشوری با شیوع بالای ویروس کرونا آمده باشد قرنطینه یک هفته ای بسته ها هم اجرایی می شود بعد از آن در شبکه توزیع قرار می گیرد.

• پس از شیوع ویروس کرونا در ایران چه اقداماتی برای کاهش ارتباط بین افراد و تسهیل در ارائه خدمات پستی برای مشتریان اجرایی شده است؟ 

سورتینگ هوشمند ریسک ابتلای کارکنان پست به کرونا را کاهش می دهد به همین دلیل در زمان کرونا مرکز پردازش هوشمند جدیدی در تهران راه اندازی شد و پنج هاب پستی کشور در استان‌های پرترافیک هم تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۰ هوشمندسازی می شوند و این اتفاق ظرفیت سورتینگ هوشمند کشور را دو برابر می کند و از آنجایی که سامانه هوشمند خطاها و کندی تفکیک و توزیع دستی مرسولات را حذف کرده مرسولات با سرعت و کیفیت بالا به مقصد ۳۰ استان ارسال می شوند.

• در شرایط کنونی تعداد ناوگان حمل و نقلی شبکه پستی چقدر است و آیا در یک سال اخیر که ترافیک مرسولات افزایش داشته به آن افزوده شده است؟ 

هم اکنون ۱۰۰۰ دستگاه وانت در شبکه پستی کشور فعال هستند و ۴۰۰ دستگاه خودروی جدید به شبکه ناوگان پست اضافه شده اند که ایمنی مرسولات پستی را افزایش می دهند زیرا زیرساخت‌های پست و لجستیک کشور باید پاسخ نیاز خریدهای اینترنتی باشند و در حال حاضر هر شب ۲۵۰ کامیون به سراسر کشور بیش از هزار تن مرسوله را حمل می کنند، البته برای تسریع در جابجایی مرسولات پستی بهره مندی از ظرفیت ریلی کشور هم در دستور کار قرار دارد.

• توسعه خدمات پستی در یک سال گذشته بیشتر تابع شیوع ویروس کرونا بوده است یا اینکه برنامه ای در مسیر اقتصاد دیجیتال بوده است؟ 

هر دو مورد موثر بوده است اما در یکسال گذشته با شیوع ویروس کرونا و ایجاد محدودیت برای تردد مردم بسیاری از افراد به جای اینکه محصولات خود را به صورت حضوری خریداری کنند با سفارش های آنلاین کالای مورد نیاز خود را تهیه می کردند، به همین دلیل میزان حجم مرسولات پستی در کشور تا دو برابر افزایش یافت و وزیر ارتباطات و فناروی اطلاعات هم در همین راستا بر توسعه زیرساخت های شبکه توزیع پست تاکید کرد تا خدمات رسانی بیشتری به مردم انجام شود و از این طریق جلوی شیوع ویروس کرونا هم گرفته شود.

•  آیا در شرایط کنونی قوانین و مقرراتی وجود دارد که بر استفاده از خدمات پستی برای انجام کارهای اداری تاکید داشته باشد و اگر چنین قانونی وجود دارد چرا در ایران اجرایی نشده است؟ 

طبق تبصره ۲ ماده ۲۶ قانون اساسنامه شرکت ملی پست برون سپاری خدمات دولت به پست الزامی است و تمامی دستگاه های دولتی باید خدماتی که جنبه نقل و انتقال بسته دارد را به پست واگذار کنند، همانطوری که مصوبه ۳۵۲۰ شورای عالی اداری برای انجام خدمات دبیرخانه‌ای از طریق این شرکت پست را مورد تاکید قرار داده است بر همین مبنا تاکنون ۷۶۴ خدمت در سازمان های دولتی شناسایی شده که  اندکی از این خدمات به پست واگذار شده است.